Polskie prawo daje sporo możliwości, jeśli chodzi o sposób prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy mogą wybrać jeden z kilku rodzajów formy prowadzenia własnej firmy.
Typy działalności gospodarczej
W polskim prawie dostępnych jest kilka form prowadzenia działalności, są to:
- indywidualna działalność gospodarcza,
- spółdzielnia,
- spółki:
- cywilna
- jawna
- partnerska
- komandytowa
- komandytowo-akcyjna
- akcyjna
- z ograniczoną odpowiedzialnością.
Każdy z typów daje inne możliwości i narzuca inne obowiązki na przedsiębiorcę.
Indywidualna działalność gospodarcza
Indywidualna działalność gospodarcza jest jedną z najczęściej wybieranych form prowadzenia działalności w Polsce. Według przepisów taką działalność może prowadzić osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacji niebędąca osobą prawną i wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Nazwa firmy musi zawierać w sobie imię i nazwisko właściciela, ale można posługiwać się także nazwą skróconą. Majątek właściciela jest tożsamy z majątkiem firmy, co oznacza, że w razie zadłużenia właściciel odpowiada za finanse firmy osobistym majątkiem.
Spółdzielnia
Wybór spółdzielni jako typu prowadzenia działalności gospodarczej wymaga założenia jej przez co najmniej 10 osób fizycznych lub 3 osoby prawne. Majątek spółdzielni dzieli się na fundusz udziałowy, zasobowy oraz fundusz wkładów. Odpowiedzialność majątkowo zależy od wysokości udziałów, a nadwyżka bilansowa jest wypłacana dopiero po zakończeniu roku obrachunkowego zgodnie z udziałami.
Spółka cywilna
Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, jednakże jej wspólnicy mają osobowość prawną. Założenie spółki odbywa się poprzez umowę, która zostaje zgłoszone w Urzędzie Skarbowym. Za zobowiązania finansowe spółki wspólnicy odpowiadają majątkiem spółki oraz własnym. Przy jej zakładaniu nie jest wymagany wkład.
Spółka jawna
Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej, ale posiada zdolności prawne. Każdy z wspólników odpowiada swoim majątkiem za zobowiązania spółki jawnej, jednakże w pierwszej kolejności zajmowany jest pozostały majątek należący do firmy.
Spółka partnerska
Spółka partnerska otwierana może być przez przedstawicieli wolnych zawodów. Założyć ją może więc tylko:
- adwokat
- architekt
- aptekarz
- lekarz
- stomatolog
- weterynarz
- pielęgniarka lub położna
- inżynier budowlany
- notariusz
- radca prawny
- księgowy
- doradca podatkowy
- broker ubezpieczeniowy
- rzeczoznawca majątkowy
- rzecznik patentowy
- tłumacz przysięgły.
Każdy ze wspólników spółki odpowiada samodzielnie za swoje błędy, a także za długi osób u niego zatrudnionych.
Spółka komandytowa
Spółka komandytowa pozwala na samodzielnie prowadzenie działalności bez osobowości prawnej. W spółkach komandytowych wyróżnia się komplementariusza (odpowiedzialnego całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki) oraz komandytariusza (odpowiedzialnego za zobowiązania spółki tylko w określonej umową kwocie). Założenie tej spółki nie wymaga wkładu początkowego.
Spółka komandytowo – akcyjna
Ten rodzaj spółki łączy w sobie cechy spółki komandytowej ze spółką akcyjną. Jej działalność opiera się o statut, który ma formę aktu notarialnego. Wymagany jest wkład początkowy w wysokości 50 tysięcy złotych.
Spółka akcyjna
Spółka akcyjna ma formę osobowości prawnej i podzielona jest na równą ilość akcji, które mogą być notowane na giełdzie. Udziałowcy mogą posiadać zróżnicowaną ilość akcji, a od ich wielkości zależy podział dywidend. Kapitał początkowy potrzebny do założenia spółki akcyjnej wynosi 100 tysięcy złotych.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka z o.o. jest spółką handlową, w której wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania finansowe spółki, a wszelkie długi są spłacane z majątku spółki. Kontrolę nad spółką sprawuje zarząd i zgromadzenie wspólników. Kapitał początkowy potrzebny do założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosi 5 tysięcy złotych.
